ZARARLILAR
ALMAN HAMAMBÖCEĞİ (Blatella Germanica)
Biyolojisi:
Toplam yaşam döngüsü 3-6 aydır. Her yumurta kapsülünde 6-50 yumurta bulunur. Yumurtadan çıktıktan sonra ergin hale gelme süreleri 40-65 gündür.
Yaşam alanları:
Sıcak, nemli, karanlık ve rahatsız edilmeyecekleri yerlerde yuvalanırlar.
Zararları:
Dizanteri, gıda zehirlenmeleri, Verem, Gastroenteritis, Antrax, Pnomoni, Hepatit, Mantar hastalıkları, Astım, allerjik reaksiyon gibi çeşitli hastalık mikroplarını taşır ve bulaştırırlar.
AMERİKAN HAMAMBÖCEĞİ (Periplaneta Americana)
Biyolojisi:
Yumurtaların inkübasyon (kuluçka) süresi yaklaşık 25-50 gündür. Yumurtadan çıktıktan sonra ergin hale gelme süreleri 150-450 gündür.
Yaşam alanları:
Sıcak, nemli, karanlık ve lağımlar, su boruları, tahliye boruları, diğer yer altı yapıları, limanlar ve gemilerdir.
Zararları:
Dizanteri, gıda zehirlenmeleri, Verem, Gastroenteritis, Antrax, Pnomoni, Hepatit, Mantar hastalıkları, Astım, allerjik reaksiyon gibi çeşitli hastalık mikroplarını taşır ve bulaştırırlar.
ORİENTAL HAMAMBÖCEĞİ (Blatta Orientalis)
Biyolojisi:
Yumurtaların inkübasyon (kuluçka) süresi yaklaşık 25-50 gündür. Yumurtadan çıktıktan sonra ergin hale gelme süreleri 150-450 gündür.
Yaşam alanları:
Dişi yaşam süreci boyunca 10 adet yumurta kapsülü bırakır. Her yumurta kapsülünde yaklaşık 18adet yumurta bulunur. Yumurtaların inkübasyon (kuluçka) süresi yaklaşık 45 gündür. Toplam yaşam süresi 7-13 ay arasında değişir.
Zararları:
Dizanteri, Gıda zehirlenmeleri, Verem, Gastroenteritis, Antrax, Pnomoni, Hepatit, Mantar hastalıkları, Astım, Allerjik Reaksiyon gibi çeşitli hastalık mikroplarını taşır ve bulaştırırlar.
KARINCA
Biyolojisi:
Hamamböceklerinden sonra istila eden en önemli ikinci haşere grubunu oluştururlar.
Yaşam alanları:
Yuvalarını su ve yiyecek kaynaklarına yakın yaparlar ve rotaları da bu eksendedir. Süpürgeliklerde, çatlaklarda, deliklerde, saksı içlerinde yuvalanırlar.
Zararları:
Koloniler halinde yaşarlar. “Salmonellosis ve staphilacoc enfeksiyonlarına sebep olurlar.
KARASİNEK
Biyolojisi:
0.5-1 cm boyunda siyah gri renktedirler.
Yaşam alanları:
Çöp ve gübre gibi nemli organik madde bulunan yerlere 100-150 tanesi yığın halinde yumurtalarını bırakır. Çıkan larvalar organik maddelerle beslenir ve sıcak havada ortalama 7-8 günde sinek olarak uçar.
Zararları:
İnsanların yaşadığı her yeri istila ederler ve vücutlarında çok çeşitli hastalık mikropları taşıdığı için her dolaştığı şeye mikrobu bulaştırırlar.
SİVRİSİNEK
Biyolojisi:
Anopheles, Culex ve Aeedes başta olmak üzere birçok tür mevcuttur.
Yaşam alanları:
Yumurtalarını su birikintilerine tek tek veya gruplar halinde bırakırlar. Bazı türler yumurtalarını nemli topraklara bırakır. Larva ve Pupa döneminden sonra uygun ısıda 8-9 günde ergin sivrisinek haline gelirler.
Zararları:
Sıtma, sarı humma, filariasis (fil hastalığı), ensefalitis, Batı Nil Virüsü gibi önemli birçok hastalığın bulaşmasına neden olurlar.
TAHTA KURUSU (Cimicidae)
Biyolojisi:
Erişkin tahtakurusu oval, yassı, çok ayaklı 2 – 5mm boyunda, pas kırmızısı rengindedir. Ezilince pis kokar ve kan çıkar.
Yaşam alanları:
Evlerde insanın yaşadığı yatak odaları, çekyat, dolap içleri, karyola yatak kenarları, duvar delikleri ve tahta aksam ayrıkları ile yatakhaneler gibi yerlere yuvalanırlar.
Zararları:
İnsanları ısırıp ağırlığının 5 -6 katı kan emerler, emdiği yer şişer ve çiban gibi kızarır. Pasteurella pestis, allerjik reaksiyonlar M.Leprae, Bacillus anthracis, B.Recurrentin gibi bir çok hastalığı bulaştırırlar.
BİT
Biyolojisi:
Çok küçük sarı renkte 2-5 mm boyunda dış parazittir. memelilerin ve insanların vücudunda kanlarını günde 2-3 kez emerek yaşarlar.
Yaşam alanları:
Baş, vücut ve kasık biti şeklinde çeşidi vardır. Saç ve çamaşırlara yumurtasını (sirkesini) kuvvetlice yapıştırır. Kasık biti kasık arasında deri içine girip yerleşir.
Zararları:
Bakteriler yerleşirse fronkülosis impetigo gibi enfeksiyonlar oluşur. Tifüs ve humma gibi önemli hastalıkların da etkenidir.
PİRE
Biyolojisi:
Yassı yapıları sayesinde hayvanların tüyleri arasında kolayca hareket ederler.
Yaşam alanları:
Pireler hayvanların üzerinde yaşayan parazitlerdir. Yumurta üretebilmek için de bu hayvanların kanlarını emmeleri gerekmektedir. Yumurtlama ve kan emme eylemlerini genelde hayvan uyurken gerçekleştirirler.
Zararları:
Geceleri uyutmaz ısırır, ciltte noktacıklar halinde ısırık izleri çamaşırda kahverengi pisliğinin lekeleri gözlemlenebilir.
KENE (Rhipicephalus Sanguineus)
Biyolojisi:
Kırmızı kahverenginde yassı, oval bir parazittir. Kan emerek büyürler.keneler köpek dışında hayvanlarla insanlara da yapışıp kan emerler.
Yaşam alanları:
Dışarıda keneler çimenlerde, çalılıklarda ve hayvan barınma yerlerinde bulunurlar ve buradan geçen hayvanlara yapışırlar. Hayvanlar vasıtası ile evlerin içine kadar gelirler. Ev içinde bir dişi çatlağa, yarığa yumurta bırakırsa bir kene hafta içerisinde yüzlercesi oluşur.
Zararları:
İnsanlarda etkili çeşitli hastalıklar ve bakteriler taşıyabilirler.
ÇİYAN (Class Chilopoda Centipede)
Biyolojisi:
3-10 cm büyüklüğünde 2-8 mm eninde yassı halkalı etrafında 17 çift anteni olan zehirli canlılardır.
Yaşam alanları:
Dış alanlarda, toprakla teması olan rutubetli ve korumalı yerlerde yaşarlar. İç alanlarda, süpürgeliklerde, kapı ve pencere aralarında, bodrum ve garaj gibi mekanların duvarlarında yürürken görülürler.
Zararları:
Isırdığı yerde bir birine benzeyen iki tane koyu renkte iz görülür ve örümcekteki gibi zehirlenme belirtileri ortaya çıkar.
ÖRÜMCEK
Biyolojisi:
20.000 tür ile tüm dünyaya yayılmışlardır. Etçil hayvanlardır ve böcekleri yiyerek beslenirler.
Yaşam alanları:
Evlerin loş, karanlık ve nemli yerlerine yuvalanırlar.
Zararları:
Bazıları insanda, sokarak zehirlenme yapar.Sokulan yerde yanma, ağrı başlar kaşınır ve şişer, titreme bitkinlik oluşur. Nabız artması ve soğuk terleme görülür.
AKREP
Biyolojisi:
2,5-5 cm civarında türüne göre siyah, sarı, kahverengi, mavi olabilir. Böceklerle beslenirler.
Yaşam alanları:
Genelde taş duvar kovuklarında, toprak deliklerde, bodrum, çatı, ahşap bina, depo, moloz yığını gibi yerlerde yuvalanırlar.
Zararları:
Tüm akrepler sokar ancak, çok az türleri hariç, yalnız böcek sokmasına alerjik reaksiyon verenler için tehlikelidirler.
KULAĞAKAÇAN
Biyolojisi:
Evlerde yarık ve çatılarda saklanır ve genellikle geceleri dolaşır.
Yaşam alanları:
Bitki artıkları, ölü hayvan ve böceklerin parçaları ile beslenirler. Seri hareket ederler.
Zararları:
Uyku halinde iken insanların burun,ağız ve kulak deliklerine girme ihtimalleri vardır.
GÜMÜŞÇÜN (Order Thysanura Silverfish)
Biyolojisi:
Gri renkli, 1-2 cm uzunuğunda balık görünümünde ve sık ayaklıdırlar. Çok seri hareket ederler.
Yaşam alanları:
Tavan arası, bodrum ve ara bölmeler gibi küf olabilecek yerlerde fazla sayıda bulunurlar. Sıcak bölgelerde dış alanda da yaşarlar.
Zararları:
Gümüşçünler mantar küfleri ve organik maddelerle beslenirler. Doğal ürünlere, kâğıda ve kitap ciltlerine zarar verirler.
TESBİH BÖCEĞİ (isopoda-armadillo officinalis)
Biyolojisi:
Gri renkte ve çok kısa ayakları vardır. Dokunulduğunda kıvrılarak top şeklini aldığı için halk arasında tesbih böceği olarak adlandırılır.
Yaşam alanları:
Rutubetli ve sebze artığı olan her türlü yerde yaşar, mahzen ve bodrum gibi yerleri severler.
Zararları:
Saksı bitkilerine,halı,yün gibi eşyalara zarar verirler.
GÜVE
Biyolojisi:
Küçük ve oval vücut yapıları ortalama 3 mm boyundadır. Kişisel eşyalara, gıdalara ve giysilere zarar verebilirler.
Yaşam alanları:
Önce kurtçuk olarak yaşar, sonra Kelebek şekline dönüşerek yumurtlar.
Zararları:
Bunlar insanlara zarar vermez ama kişisel eşyalara, giysilere zarar verirler. Güveler hayvan kılından yapılmış her türlü eşya üzerine yerleşirler ve yerler. (Kaşmir, yünlü, ipekli giysiler gibi)
TATARCIK
Biyolojisi:
1,5-3 mm boyunda mat sarı renklidirler ve vücutları sık tüylerle kaplıdır.
Yaşam alanları:
Hayvan barınaklarında, mağaralarda, evlerdeki loş yerlerde yaşarlar Yumurtalarını bitkisel ve nemli atıkların üzerine bırakırlar.
Zararları:
Şark çıbanı, humma gibi hastalıkların taşınmasında rol oynar.
FARE (Mus Domesticus)
Biyolojisi:
Toplam yaşam süresi 9-12 aydır. Cinsel erginliğe 6 haftada ulaşırlar. Bir doğumda 5- 6 yavru verirler. Yılda 8 kez yavrularlar.
Yaşam alanları:
Genellikle depolanmış malzemeler arasında bulunur. Bazen tünel kazabilir, tırmanıcıdır, alışkanlıkları değişkendir ve yeni nesnelere karşı meraklıdır.
Zararları:
Sıçanlar Leptospirosis, Selmonella, Brucellosis, Kuduz ve Şap gibi bir çok hastalığı yayarak büyük tehlike teşkil ederler.
LAĞIM SIÇANI (Rattus Norvegicus)
Biyolojisi:
Toplam yaşam süresi 9-18 aydır, Cinsel erginliğe 2-3 ayda ulaşırlar. Bir doğumda 8-10 yavru verirler.Yılda 7 kez yavrularlar.
Yaşam alanları:
Çiftlikler, çöp sahaları, lağımlar, şehir su kanalları, depolar ve çalılıklar. Tünel kazarlar ve yuvalanırlar. Tırmanma yeteneğine sahiptirler. Çok iyi yüzücüdürler.
Zararları:
Sıçanlar Leptospirosis, Selmonella, Brucellosis, Kuduz ve Şap gibi bir çok hastalığı yayarak büyük tehlike teşkil ederler.
ÇATI SIÇANI (Rattus Rattus)
Biyolojisi:
Toplam yaşam süresi 9-12 aydır. Cinsel erginliğe 2-3 ayda ulaşırlar. Bir doğumda 6-10 yavru verirler. Yılda 6 kez yavrularlar.
Yaşam alanları:
Limanlardaki depolar, asmalar, çatılar. Tünel kazmazlar. Genellikle duvarlarda, tavan aralarında, asmalarda ve ağaçlarda yuvalanır.
Zararları:
Sıçanlar Leptospirosis, Selmonella, Brucellosis, Kuduz ve Şap gibi bir çok hastalığı yayarak büyük tehlike teşkil ederler.